Van de nood een deugd: ‘Pelko’ meubilair

Van 21 juli tot en met 1 november is in Museum Elisabeth Weeshuis in Culemborg de tentoonstelling ‘Van de nood een deugd’. Deze expositie gaat over de vindingrijkheid en veerkracht van inwoners van Gelderland tijdens de Tweede Wereldoorlog, een periode van schaarste en door de bezetter opgelegde verboden.

Een deel van de tentoonstelling is gewijd aan Gispen. Toen de Duitse bezetter bepaalde dat staal alleen mocht worden gebruikt voor de oorlogsindustrie, ging Gispen over tot de productie van ‘staalarme’ meubelstukken. Dit meubilair kreeg de naam Pelko. De plaatstalen meubelstukken die Gispen voor de Tweede Wereldoorlog verkocht onder de naam Stalachrome werden in de jaren 1940-1945 voor een groot deel in hout uitgevoerd.

Op de tentoonstelling staat een Pelko schrijfmachinestoel met een onderstel van hout in plaats van staal. Ook is er een Pelko kantoorkast te zien die niet, zoals eerst, geheel uit plaatstaal is gemaakt, maar uit een stalen frame met hardboardpanelen. Bijzondere voorwerpen zijn verder een Gispen lilliputkacheltje en een Gispen petroleumvergasser, die aan het eind en vlak na de Tweede Wereldoorlog door Gispen werden gemaakt als brandstofbesparende hulpmiddelen.